Λατομικές Περιοχές Ν. Ξάνθης

Το ΤΕΕ-Θράκης, αναγνωρίζοντας το πρόβλημα που υπάρχει σχετικά με την λειτουργία λατομικών εκμεταλλεύσεων στον Νομό Ξάνθης, όπως και σε άλλες περιοχές της Περιφέρειας, θεώρησε επιβεβλημένη την ορθολογική αντιμετώπισή του με την συγκρότηση από το 1992 Ομάδας Εργασίας για την διατύπωση τεκμηριωμένων απόψεων.

Όπως είναι γνωστό δράσεις όπως αυτή της εκμετάλλευσης λατομικών περιοχών έχουν σημαντική περιβαλλοντική όχληση καθώς η διαδικασία εξόρυξης και μεταφοράς απαιτεί την χρήση βαρέων μηχανημάτων με σημαντικές επιδράσεις τόσο στο ανθρωπογενές, όσο και στο φυσικό περιβάλλον.

Επιπρόσθετα η χρήση των υλικών αλλοιώνει με την πρόοδο της εκμετάλλευσης σε μεγάλο βαθμό το τοπίο.

Η αναγκαιότητα όμως ύπαρξης και λειτουργίας λατομικών περιοχών πλησίον των περιοχών κατανάλωσης είναι επιβεβλημένη τόσο για οικονομικούς λόγους της ίδιας της τοπικής κοινωνίας όσο και για ευρύτερους περιβαλλοντικούς, καθώς η μετακίνηση σημαντικών ποσοτήτων αδρανών μέσω του υφιστάμενου οδικού δικτύου αποτελεί σοβαρό παράγοντα περιβαλλοντικής υποβάθμισης.

Τα τελευταία χρόνια η έλλειψη καθορισμένων λατομικών περιοχών σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες κατανάλωσης αδρανών για έργα κυρίως οδοποιίας, οδήγησαν σε μια σημαντική απόληψη αδρανών από τις κοίτες των ποταμών και των χειμάρρων της περιοχής (Κόσυνθος, χείμαρρος Κιμμερίων, Σουνίου κλπ) με σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Οι απαγορεύσεις που τίθενται από την πλευρά της Πολιτείας και της Τ.Α. συνήθως δεν τηρούνται καθώς δεν υπάρχει μηχανισμός επιτήρησης και ελέγχου των δράσεων.

Η Ο.Ε. που συγκρότησε το ΤΕΕ, εξέτασε πέντε θέσεις στην ευρύτερη περιοχή της Ξάνθης λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια περιβαλλοντικής ένταξης, οικονομίας της λύσης, καταλληλότητας υλικού, διάρκειας εκμετάλλευσης καθώς και δεσμεύσεις αδειοδοτήσεων. Όπως ήταν αναμενόμενο, δεν προσδιορίστηκε περιοχή χωρίς μειονεκτήματα.

Από την συνεκτίμηση των δεδομένων που υπήρξαν θεωρήθηκε ότι η περιοχή του Πιλήματος παρουσιάζει πρόκριμα έναντι των λοιπών περιοχών, παρότι εμφανίζει μειονεκτήματα όπως η απαίτηση σοβαρών έργων υποδομής και η μεταφορά διαμέσου του δυτικού τμήματος της Ξάνθης. 

Πρέπει να τονισθεί η ανάγκη σύνταξης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τον καθορισμό των απαιτούμενων Περιβαλλοντικών Ορων οι οποίοι θα πρέπει να καλύπτουν τόσο την φάση εκμετάλλευσης όσο και την φάση αποχώρησης της λατομικής δραστηριότητας.

Στην βάση αυτή και εφ’ όσον προχωρήσει η διαδικασία εκμετάλλευσης της λατομικής περιοχής Πιλήματος, το ΤΕΕ θα εξετάσει τις προτάσεις της Μ.Π.Ε. και θα τοποθετηθεί με επιστημονική τεκμηρίωση.

Πρέπει να τονισθεί ότι η Μ.Π.Ε. θα διασφαλίζει την εξεύρεση λύσεων αποδεκτών από την τοπική κοινωνία.

Επίσης το ΤΕΕ-Π.Τ. Θράκης διατυπώνει την θέση ότι η απόληψη αδρανών από τις κοίτες ποταμών και ρευμάτων δεν είναι απορριπτέα μέθοδος όταν συντελείται με μέτρο το οποίο καθορίζεται με ειδικές μελέτες ισοζυγίου φερτών. Για την εξασφάλιση της συμβατότητας της δράσης με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις απαιτείται η σύσταση και λειτουργία φορέα διαχείρισης με αρμοδιότητες ελέγχου και αστυνόμευσης των περιοχών παρέμβασης. Επιπρόσθετα ο φορέας διαχείρισης είναι δυνατόν να συντονίζει τους εμπλεκόμενους φορείς.

Το ΤΕΕ-Θράκης, με την ιδιότητα του τεχνικού συμβούλου της Πολιτείας, παρακολουθεί το θέμα και τις εξελίξεις του ώστε να διατυπώνει τεκμηριωμένες απόψεις και προτάσεις.