σεμινάριο "Σχέδιο & Φάκελος Ασφάλειας και Υγείας", Κομοτηνή
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
«Σχέδιο & Φάκελος Ασφάλειας και Υγείας»
Την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2012 το Περιφερειακό Τμήμα Θράκης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, διοργάνωσε Σεμινάριο με θέμα «Σχέδιο και Φάκελος Ασφάλειας και Υγείας». Το Σεμινάριο που διοργανώθηκε στα πλαίσια της συνεχιζόμενης κατάρτισης των μελών του Τμήματος, πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία. Η συμμετοχή ανήλθε σε 50 άτομα τα οποία έμειναν ιδιαίτερα ευχαριστημένα από το επίπεδο της παρουσίασης και τις γνώσεις των δύο ομιλητών, της κ. Δόση και του κ. Σκαρβελάκη.
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ-Θράκης κ. Νίκος Παπαθανασίου σε δηλώσεις του τόνισε τα εξής: «η σημασία του σημερινού Σεμιναρίου δεν περιορίζεται μόνο στην κατάρτιση των μηχανικών για ένα αντικείμενο της επαγγελματικής τους απασχόλησης. Έχει ταυτόχρονα και ιδιαίτερη οικονομική και κοινωνική σημασία για τον λόγο ότι ο περιορισμός των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών με την πρόληψη και τον ορθό σχεδιασμό της κατασκευής των έργων, εξοικονομεί τεράστιους οικονομικούς πόρους στην Πολιτεία και τα Ασφαλιστικά Ταμεία και κυρίως διασφαλίζεται η υγεία και η ζωή των εργαζομένων, αγαθά που η αξία τους δεν αποτιμάται με οικονομικά μεγέθη».
Δηλώσεις του Προέδρου του ΤΕΕ-Θράκης κ. Νικόλαου Παπαθανασίου
«Το σημερινό Σεμινάριο για την σύνταξη Σχεδίου και Φάκελου Ασφάλειας και Υγείας των έργων, εντάσσεται στην θεσμική υποχρέωση του ΤΕΕ για συνεχή επιμόρφωση η αλλιώς στην δια βίου εκπαίδευση των μελών του. Με την ανάθεση από την Πολιτεία αυτής της ευθύνης στο ΤΕΕ, καλύπτεται το κενό γνώσης και ενημέρωσης των μηχανικών για όλες τις αλλαγές που επέρχονται στο επαγγελματικό πεδίο του μηχανικού, στις τεχνικές επιστήμες και τις εφαρμογές τους, μετά την αποφοίτησή τους από τις πολυτεχνικές σχολές και την απόκτηση της άδειας άσκησης επαγγέλματος.
Στην προκειμένη περίπτωση η σύνταξή ΣΑΥ και ΦΑΥ κατέστη υποχρεωτική για κάθε τεχνικό έργο, δημόσιο ή ιδιωτικό, με το Προεδρικό Διάταγμα 305/1996 με το οποίο εναρμονίσθηκε η εθνική νομοθεσία με την Κοινοτική Οδηγία 92/57/ΕΟΚ.
Ειδικότερα όσον αφορά το θέμα του σημερινού σεμιναρίου, το ΣΑΥ αποτελεί μία μελέτη που συντάσσεται πριν από την κατασκευή του έργου και περιλαμβάνει όλα εκείνα τα μέτρα, τις μεθοδολογίες, τις βοηθητικές κατασκευές κα, που θα πρέπει να εφαρμοσθούν στο εργοτάξιο προκειμένου να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας και να περιορισθούν οι πιθανότητες πρόκλησης εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικών ασθενειών.
Αντίστοιχα το ΦΑΥ αποτελεί ένα Φάκελο όπου λεπτομερώς γίνεται η καταγραφή των στοιχείων του έργου όπως τελικά θα κατασκευασθεί, με αναφορά των οδηγιών για οιαδήποτε μεταγενέστερη τεχνική παρέμβαση (συντήρηση- μετατροπές κλ) στην μετέπειτα ζωή του έργου.
Και οι δύο μελέτες υποβάλλονται στις αρμόδιες αρχές ταυτόχρονα με την συνολική μελέτη του έργου, είτε για την λήψη οικοδομικής άδειας (στην περίπτωση των ιδιωτικών έργων) είτε στην επιβλέπουσα την μελέτη Υπηρεσία προκειμένου για δημόσιο έργο.
Τόσο το ΦΑΥ όσο και το ΣΑΥ (με τις όποιες αναθεωρήσεις και προσαρμογές τους) διατηρούνται στο εργοτάξιο με την ευθύνη του εργολάβου ή του κυρίου του έργου και είναι στην διάθεση των ελεγκτικών μηχανισμών.
Επιγραμματικά αμφότερες οι μελέτες αυτές αποσκοπούν στην πρόληψη και περιορισμό των κινδύνων, το μεν ΣΑΥ κατά την εκτέλεση του έργου, ενώ το ΦΑΥ κατά τις ενδεχόμενες μεταγενέστερες εργασίες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του έργου.
Από τα παραπάνω καθίσταται φανερό ότι η σημασία του σημερινού Σεμιναρίου δεν περιορίζεται μόνο στην κατάρτιση των μηχανικών για ένα αντικείμενο της επαγγελματικής τους απασχόλησης.
Έχει ταυτόχρονα και ιδιαίτερη οικονομική και κοινωνική σημασία για τον λόγο ότι ο περιορισμός των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών με την πρόληψη και τον ορθό σχεδιασμό της κατασκευής των έργων, εξοικονομεί τεράστιους οικονομικούς πόρους στην Πολιτεία και τα Ασφαλιστικά Ταμεία και κυρίως διασφαλίζεται η υγεία και η ζωή των εργαζομένων, αγαθά που η αξία τους δεν αποτιμάται με οικονομικά μεγέθη.
Το σημερινό Σεμινάριο θα διεξαχθεί από δύο εισηγητές, συναδέλφους και παλιούς συνεργάτες του ΤΕΕ-Θράκης, που συμμετέχουν συνεχώς με προθυμία και ανιδιοτέλεια στην εκπαιδευτική δραστηριότητα του Τμήματος: Την αρχιτέκτονα μηχανικό Μαρία Δόση, Διευθύντρια- ειδική επιθεωρήτρια Ασφάλειας & Υγείας του Σώματος Σ.ΕΠ.Ε. και τον μηχανολόγο μηχανικό Στέλιο Σκαρβελάκη Τμηματάρχη Υγιεινής & Ασφάλειας της Εργασίας ΕΟΑΕ.
Η βαθειά γνώση που διαθέτουν για τα θέματα που θα παρουσιασθούν διασφαλίζουν την επιτυχία του Σεμιναρίου. Εκ μέρους της Δ/σας Επιτροπής του ΤΕΕ-Θ τους ευχαριστώ για την συνδρομή τους στην διεξαγωγή του.»
Δηλώσεις του κ. Στέλιου Σκαρβελάκη, Μηχανολόγου Μηχανικού, Τμηματάρχη Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας Ε.Ο.Α.Ε. Θέμα εισήγησης: «Σύνταξη Σχεδίου Ασφάλειας &Υγείας- Εκτίμηση Επικινδυνότητας»
«Το θέμα της εισήγησης σήμερα αφορά την εφαρμογή του Φακέλου και Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας στην κατασκευή των έργων. Παρότι η σχετική νομοθεσία στην Ελλάδα ξεκίνησε από το 1996, η ολοκληρωτική εφαρμογή του νόμου ξεκίνησε το 2002. Ενώ δηλαδή αναφέρεται ότι θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για τα θέματα επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας στην κατασκευή των έργων από το στάδιο της μελέτης, στην πραγματικότητα μέχρι το 2002, δεν υπήρχε αυτή η πρόνοια. Το 2002 λόιπόν, με πρωτοβουλία της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ και των άγγλων συμβούλων που υπήρχαν τότε στην εταιρία, έγινε μία προσπάθεια να εφαρμοστεί ο νόμος σε ολόκληρο το εύρος του το οποίο αφορούσε, εκτός από το στάδιο της κατασκευής και το στάδιο της μελέτης. Και αυτό γιατί από έρευνες που έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδειχθεί ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των ατυχημάτων τα οποία προκύπτουν κατά την κατασκευή του έργου, οφείλονται σε θέματα τα οποία ξεκινούν πολύ πριν αρχίσει η κατασκευή. Αυτά αφορούν κυρίως το στάδιο της μελέτης, αλλά ακόμα και το στάδιο της κατασκευής των συμβατικών τευχών, του διαγωνισμού και του τρόπου με τον οποίο διεξάγεται ο διαγωνισμός στην κατασκευή των έργων. Αυτό είναι που προέβλεπε η ευρωπαϊκή οδηγία, πάνω σ’ αυτό έγιναν έρευνες και αποδείχθηκε ότι υπήρχε πολύ μεγάλη συμμετοχή σε θέματα που αφορούν το στάδιο πριν την κατασκευή. Αυτά τα θέματα θέλησε η ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ να τα δώσει υπόσταση και αφού συζήτησε με όλους τους μελετητές της το 2002, ζήτησε από αυτούς, πέραν από το κομμάτι της μελέτης να κάνουν ένα ξεχωριστό τεύχος, το Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας, μέσα στο οποίο θα περιλάβουν όλη την πρόνοια που έχει ο ίδιος ο μελετητής όταν σκέφτεται πως θα κατασκευαστεί ένα έργο.
Έτσι, έβαλε τον μελετητή να σκεφτεί πολύ αναλυτικότερα τις μεθόδους με τις οποίες θα γίνουν οι κατασκευές των έργων γιατί πολλές φορές, στην πίεση που υπάρχει για την παραγωγή των μελετών, διάφορα θέματα παραβλέπονται και έτσι η σύνταξη του Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας τους έκανε να αρχίσουν να σκέπτονται όλα αυτά τα θέματα. Αυτά όσον αφορά το πρώτο κομμάτι της εισήγησης που αφορά το Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας.
Το δεύτερο κομμάτι αφορά τον Φάκελο Ασφάλειας και Υγείας. Μέχρι τώρα όταν συζητούν για την κατασκευή ενός έργου, συζητούν ελάχιστα για τα θέματα τα οποία προκύπτουν μετά την κατασκευή του, που είναι η ζωή του έργου. Προκύπτουν πολλά τα οποία έχουν να κάνουν με τη συντήρηση του έργου, με την ίδια τη λειτουργία του και από την πλευρά των χρηστών αλλά και από την πλευρά των εργαζομένων στη λειτουργία εκμετάλλευσης και συντήρησης.
Γι’ αυτά τα θέματα, μέχρι την υπογραφή του προεδρικού διατάγματος 305/1996, δεν υπήρχε καμία πρόνοια από τη φάση της μελέτης. Με την εφαρμογή της νομοθεσίας αυτής, βάζουμε τον μελετητή να τα σκεφτεί όλα αυτά, να προβλέψει, να προνοήσει μέτρα ασφάλειας ώστε να προστατεύσουμε όλους όσους συμμετέχουν από την πλευρά των εργαζομένων στη συντήρηση, λειτουργία, ακόμα και στην καταστροφή του έργου. Όλα τα δημόσια έργα κατασκευάζονται με ένα όριο ζωής. Όταν αποπερατωθεί αυτή η διάρκεια ζωής, θεωρητικά θα πρέπει να καταστραφούν. Υπάρχουν φυσικά πολλές λεπτομέρειες, όπως για παράδειγμα στην κατασκευή των γεφυρών, θα πρέπει να υπάρχει η πρόβλεψη έτσι ώστε όταν έρθει η στιγμή να καταστραφεί το έργο, να καταστραφούν πρώτα οι τένοντες και στη συνέχεια το υπόλοιπο έργο ώστε, να μην υπάρχει έκρηξη την ώρα της διάλυσής του.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ποια είναι τα οφέλη του Φακέλου και του Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας (ΦΑΥ ΣΑΥ) και κλείνοντας, και στο κομμάτι της κομμάτι της κατασκευής αλλά και στο κομμάτι της λειτουργίας του έργου, έχουμε δύο τεύχη: ένα που αφορά την κατασκευή και ένα που αφορά τη ζωή και τη λειτουργία του έργου και μένει ως παρακαταθήκη σ’ αυτούς που θα λειτουργήσουν είτε τους φορείς που το κατασκεύασαν, είτε σε ξένους οι οποίοι είτε το αγοράζουν είτε τους παραχωρείται να το λειτουργήσουν, ώστε αυτό να γίνει με ασφάλεια και διατηρώντας την υγεία των εργαζομένων που συμμετέχουν σ’ αυτό.
Κάνουμε μία πολύ μεγάλη προσπάθεια ώστε να υπάρχει η ύψιστη ασφάλεια και υγεία μέσα στο έργο και συμμετέχουμε γι’ αυτό όλοι οι εργαζόμενοι της ΕΓΝΑΤΙΑΣ.»
Δηλώσεις της κ. Μαρίας Σ. Δόση- Σιββά, Αρχιτέκτων Μηχανικός (Διευθύντρια –Ειδική Επιθεωρήτρια Ασφάλειας& Υγείας ΣΕΠΕ)
Θέμα εισηγήσεων: «Υποχρεώσεις παραγόντων κατασκευής τεχνικών έργων» και «Προεδρικό Διάταγμα Π.Δ. 305/1996 (ΣΑΥ,ΦΑΥ, συντονιστές)»
«Το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, το γνωστό ΣΕΠΕ, με τις επιθεωρήσεις Ασφάλειας και Υγείας που υπάρχουν στις πρωτεύουσες των νομών, και όπου δεν υπάρχουν εξυπηρετούνται από τους όμορους νομούς, όλες αυτές οι υπηρεσίες, στοχεύουν στην προστασία των εργαζομένων και των τρίτων από το ατύχημα και την επαγγελματική ασθένεια. Σημαντικό διάταγμα στην πρόληψη αυτή είναι το ΠΔ 305/1996 το οποίο είναι εναρμόνιση του εθνικού μας δικαίου με οδηγία της ΕΟΚ σχετική με τα τεχνικά έργα, η πρόληψη δηλαδή του ατυχήματος και της επαγγελματικής ασθένειας στα τεχνικά έργα, με την εισαγωγή του θεσμού του συντονιστή στη φάση της μελέτης του έργου αλλά και στη φάση της εκτέλεσής του. Επίσης, με το διάταγμα αυτό, εισάγεται το Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας για την προστασία κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου, εισάγεται επίσης ο Φάκελος Ασφάλειας και Υγείας που προστατεύει εργαζόμενους και τρίτους κατά τη φάση της ζωής του έργου, της συντήρησής του και της επισκευής του. Σήμερα, εκτός από το διάταγμα αυτό, θα παρουσιάσω και τις υποχρεώσεις των παραγόντων των τεχνικών έργων, των εργολάβων, των υπεργολάβων, των επιβλεπόντων μηχανικών, διότι η πρόληψη για να επιτευχθεί απαιτείται γνώση και εμπειρία η οποία θα προκύψει και από την επαγγελματική μας δραστηριότητα αλλά και με τις υποχρεώσεις τις ελάχιστες που έχουμε προς την πολιτεία και την κοινωνία. Αυτή θα είναι η σημερινή μου παρουσίαση και με τη διαλεκτική σχέση που θα αναπτυχθεί μεταξύ των συναδέλφων θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε τον τεχνικό κόσμο, σαν Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας και εγώ προσωπικά με την εμπειρία που έχω, για να προλάβουμε τα κακά συμβάντα στα τεχνικά έργα.»
